मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, पहलगाम (Pahlgaon) दहशतवादी हल्ल्याच्या तपासात असे दिसून आले आहे की दहशतवाद्यांनी ‘अल्पाइन क्वेस्ट’ नावाचे एक विशेष मोबाइल अॅप वापरले होते. पाकिस्तानी सैन्याने विकसित केलेल्या या अ‍ॅपच्या मदतीने दहशतवादी बैसरन खोऱ्यात पोहोचले आणि २८ नि:शस्त्र पर्यटकांची हत्या केली.
पाकिस्तानी सैन्याच्या मदतीने –
पहलगाम (Pahlgaon) दहशतवादी हल्ल्याचा तपास करणाऱ्या एजन्सींसमोर अनेक तथ्ये समोर आली आहेत. पहलगामच्या (Pahlgaon) बैसरन व्हॅलीमध्ये पोहोचण्यासाठी दहशतवाद्यांनी mobile अॅपचा वापर केल्याचे सांगण्यात येत आहे. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, हे मोबाईल अॅप पाकिस्तानी सैन्याच्या मदतीने कस्टमाइझ करण्यात आले होते आणि दहशतवाद्यांना हे अॅप वापरण्याचे प्रशिक्षण देण्यात आले होते. त्यांच्या उपकरणांवर एका अॅपचा वापर करून, दहशतवाद्यांनी पहलगाममधील निःशस्त्र पर्यटकांपर्यंत पोहोचून त्यापैकी २८ जणांची हत्या केली.
कोणते अॅप वापरले होते? –
सुरक्षा एजन्सीं यांचा हवाला देत बरेच माध्यमांच्या वृत्तांमध्ये या मोबाईल अ‍ॅपचे नाव नमूद करण्यात आलेले आहे. अल्पाइन क्वेस्ट अॅप आहे. असे म्हटले जात आहे की, या अल्पाइन क्वेस्ट च्या मार्फत दहशतवादी पहलगाम (Pahlgaon) घनदाट जंगलामध्ये दडून बसलेल्या ठिकाणी पोहोचले आणि त्यांनी पर्यटकांना टागेट केले. असे म्हटले जात आहे की यापूर्वीही जम्मूच्या जंगलात दहशतवादी घटना घडवण्यासाठी या अॅपचा वापर करण्यात आला होता.
अल्पाइन क्वेस्ट अॅप म्हणजे काय? –
इंटरनेटवर उपलब्ध असलेल्या माहितीनुसार, अल्पाइन क्वेस्ट अॅपमध्ये एक वैशिष्ट्य आहे जे कोणालाही स्वतःसाठी मार्ग तयार करण्याची परवानगी देते. हे अॅप ऑफलाइन देखील काम करते. याचा अर्थ असा की इंटरनेट कनेक्टिव्हिटी नसली तरीही तुम्ही तुमच्या मार्गावर सुरूच राहू शकाल. फोनमध्ये नेटवर्क किंवा इंटरनेट नसले तरीही हे अॅप काम करत राहते. अॅप जंगल, डोंगर, व नदीच्या मार्गावरून जाण्यासाठी चांगले असल्याचे म्हटले जात आहे.
पाकिस्तानी सैन्याकडून मदत मिळाली –
मीडिया रिपोर्ट्समधील माहितीनुसार, पाकिस्तानी लष्कराने दहशतवाद्यांना भारतीय गुप्तचर संस्थांकडून ट्रॅकिंग टाळण्यासाठी मदत केली. दहशतवाद्यांचा शोध लागू नये आणि ते नियुक्त केलेल्या ठिकाणी पोहोचू शकतील यासाठी अल्पाइन क्वेस्ट हे मोबाईल अॅप विकसित करण्यात आले. वृत्तानुसार, अॅप तयार होताच, सीमेपलीकडून दहशतवाद्यांना अॅप कसे वापरायचे याचे प्रशिक्षण देण्यात आले.
देशात संतापाची लाट –
या हल्ल्यात २८ जणांना आपला जीव गमवावा लागला आहे हे उल्लेखनीय आहे. त्यापैकी बहुतेक पुरुष आहेत, ज्यांना त्यांच्या कुटुंबियांसमोर गोळ्या घालून ठार मारण्यात आले. एका पुरूषाची त्याच्या तीन वर्षांच्या मुलासमोर आणि पत्नीसमोर गोळ्या घालून हत्या करण्यात आली. या हल्ल्यामुळे संपूर्ण देशात संतापाची लाट आहे. सरकारने पाकिस्तानविरुद्ध कारवाई करणे आणि सिंधू पाणी करार रद्द करणे यासह अनेक निर्णय घेतले आहेत. पाकिस्तानी नागरिकांना व्हिसा दिला जाणार नाही, असे सांगण्यात आले आहे. पाकिस्तानी उच्चायुक्तालयातील कर्मचाऱ्यांची संख्याही कमी करण्यात आली आहे. या हल्ल्यामागे लष्कर-ए-तैयबाची एक शाखा असलेल्या रेझिस्टंट फ्रंटचा हात असल्याचे म्हटले जाते.
दहशतवादाविरुद्धच्या लढाईत अमेरिकेचा पाठिंबा –
अमेरिका भारतासोबत ‘एकजुटीने’ उभी आहे आणि त्याच्या ‘स्वतःचे रक्षण करण्याच्या अधिकाराचे’ समर्थन करते, असे अमेरिकेचे संरक्षण सचिव पीट हेगसेथ म्हणाले; संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह यांनी नमूद केले की पाकिस्तानचा दहशतवादी संघटनांना पाठिंबा आणि प्रशिक्षण देण्याचा ‘इतिहास’ आहे.
संरक्षण सचिव पीट हेगसेथ यांनी संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह यांच्याशी झालेल्या चर्चेत म्हटले की अमेरिका भारतासोबत ‘एकजुटीने’ उभी आहे आणि त्याच्या ‘स्वतःचे रक्षण करण्याच्या अधिकाराचे’ समर्थन करते, तर नंतरच्यांनी म्हटले की पाकिस्तानचा दहशतवादी संघटनांना पाठिंबा देण्याचा, प्रशिक्षण देण्याचा आणि निधी देण्याचा ‘इतिहास’ आहे, पहलगाम (Pahlgaon) दहशतवादी हल्ल्यानंतर एका वरिष्ठ मंत्र्यांचा हा पहिला थेट उल्लेख आहे.
अमेरिकेचे परराष्ट्र मंत्री मार्को रुबियो यांनी परराष्ट्र मंत्री एस. जयशंकर आणि पाकिस्तानचे (Pakistan) पंतप्रधान शेहबाज शरीफ यांच्याशी संवाद साधल्यानंतर संरक्षण मंत्र्यांमधील हा फोन आला, ज्यामध्ये तणाव कमी करण्यासाठी भारत आणि पाकिस्तानला ‘एकत्र काम’ करण्याचे आवाहन करण्यात आले. दरम्यान, भारतीय (India) नौदल आणि पाकिस्तान (Pakistan) नौदलाने अरबी समुद्रात एकाच वेळी सराव सुरू केला. भारतीय सैन्याकडून संभाव्य दंडात्मक हल्ले आणि दोन्ही देशांमधील तणावपूर्ण परिस्थितीच्या अंदाजासाठी दोन्ही नौदलांनी ‘नौदल क्षेत्र’ चेतावणी जारी केली. नियंत्रण रेषेवर (LoC) गेल्या एका आठवड्यापासून सुरू असलेल्या शस्त्रसंधी उल्लंघनात (Ceasefire Vyolations) कोणतीही घट झालेली नाही.
अमेरिकेचे संरक्षण सचिव @PeteHegseth यांनी आज संरक्षण मंत्री श्री @rajnathsingh यांच्याशी बोलून जम्मू आणि काश्मीरमधील पहलगाम येथे झालेल्या भयानक दहशतवादी हल्ल्यात निष्पाप नागरिकांच्या दुःखद मृत्युबद्दल तीव्र सहानुभूती व्यक्त केली. सचिव हेगसेथ म्हणाले की अमेरिका… – आरएमओ इंडिया (@DefenceMinIndia) १ मे २०२५
“सेक्रेटरी हेगसेथ म्हणाले की अमेरिका भारतासोबत एकजुटीने उभी आहे आणि भारताच्या स्वतःच्या बचावाच्या अधिकाराचे समर्थन करते. त्यांनी दहशतवादाविरुद्धच्या भारताच्या लढाईत अमेरिकन सरकारच्या भक्कम पाठिंब्याचा पुनरुच्चार केला,” असे श्री. सिंह यांच्या कार्यालयाने सोशल मीडिया ‘एक्स’ वरील पोस्टमध्ये म्हटले आहे. “संभाषणा दरम्यान, श्री. सिंह म्हणाले की पाकिस्तानचा दहशतवादी संघटनांना पाठिंबा देण्याचा, प्रशिक्षण देण्याचा आणि निधी देण्याचा इतिहास आहे.
त्यांनी पुढे म्हटले की जागतिक समुदायाने अशा घृणास्पद दहशतवादाच्या कृत्यांचा स्पष्ट आणि निःसंदिग्धपणे निषेध करणे आणि त्यांचा निषेध करणे महत्वाचे आहे,” असे पोस्टमध्ये म्हटले आहे. “मी अमेरिकेचे परराष्ट्र मंत्री रुबियो यांच्याशी पहलगाम दहशतवादी हल्ल्याबद्दल चर्चा केली,” श्री. जयशंकर यांनी त्यांच्या एक्स अकाउंटवर लिहिले. “त्याचे गुन्हेगार, समर्थक आणि योजना आखणाऱ्यांना न्याय मिळवून दिला पाहिजे,” असे ते पुढे म्हणाले.
अमेरिकेच्या परराष्ट्र विभागाने या कॉलवरील वाचनात म्हटले आहे की श्री. रुबियो यांनी “पहलगाममधील भयानक दहशतवादी हल्ल्यात मृत्युमुखी पडलेल्या लोकांबद्दल दुःख व्यक्त केले आणि दहशतवादाविरुद्ध भारतासोबत सहकार्य करण्याच्या अमेरिकेच्या वचनबद्धतेची पुष्टी केली,” तसेच त्यांनी “तणाव कमी करण्यासाठी आणि दक्षिण आशियात शांतता आणि सुरक्षितता राखण्यासाठी पाकिस्तानसोबत काम करण्यास भारताला प्रोत्साहित केले”.
श्री. शरीफ यांना केलेल्या फोन कॉलमध्ये, श्री. रुबियो यांनी पहलगाम हल्ल्याचा “निंदा करण्याची गरज” बद्दल बोलले आणि पाकिस्तानी अधिकाऱ्यांना “या बेजबाबदार हल्ल्याच्या चौकशीत सहकार्य करण्याचे आवाहन केले”. श्री. रुबियो यांनी चर्चेचे आवाहन करणारे नोट युके, सौदी अरेबिया, कुवेत आणि इतर अनेक देशांसह सामील झाले ज्यांनी दिल्ली आणि इस्लामाबादमध्ये उच्च पातळीवर बोलले आहे, जरी भारत पहलगाम हल्ल्याबद्दल पाकिस्तानला पुढील प्रतिसाद देण्याची तयारी करत असताना.
दरम्यान, इस्लामाबादमध्ये, श्री. शरीफ यांच्या कार्यालयाने दिलेल्या निवेदनात म्हटले आहे की पाकिस्तानी पंतप्रधानांनी अमेरिकेला भारताला “भाषण कमी करण्यास आणि जबाबदारीने वागण्यास” सांगण्यास सांगितले आहे. २२ एप्रिल रोजी झालेल्या दहशतवादी हल्ल्यानंतर, ज्यामध्ये २६ जणांचा मृत्यू झाला होता. अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्याशी बोलून या दहशतवादी हल्ल्याचा तीव्र निषेध केला आणि या भयानक हल्ल्यातील गुन्हेगारांना “न्यायाच्या चौकटीत आणण्यासाठी” भारताला “पूर्ण पाठिंबा” दिला. पहलगाम दहशतवादी हल्ल्यानंतर, पाकिस्तानने जवळजवळ दररोज एरिया वॉर्निंग किंवा NOTAM (हवाई जवानांना सूचना) जारी केली, तर भारतीय नौदलानेही अनेक क्षेपणास्त्र गोळीबार केले.
भारत आणि पाकिस्तानने अरबी समुद्रात फक्त ८५ नॉटिकल मैल अंतरावर असलेल्या सरावांसाठी एरिया वॉर्निंग जारी केली होती. भारताने ३० एप्रिल ते ३ मे दरम्यान गुजरातच्या चार ठिकाणी नौदल गोळीबाराची सूचना दिली होती, तर पाकिस्तानने ३० एप्रिल ते २ मे दरम्यान नौदल सरावांची सूचना दिली होती. गुरुवारी, पाकिस्तानने ओरमारा जवळील अरबी समुद्राच्या वरच्या भागात नौदल क्षेपणास्त्र आणि तोफांच्या गोळीबारासाठी हवाई/समुद्री वाहतुकीसाठी अतिरिक्त सूचना जारी केल्या, ओपनसोर्स इंटेलिजेंस हँडल डॅमियन सायमन ऑन ‘एक्स’ नुसार, सोनमियानी क्षेपणास्त्र चाचणी श्रेणीजवळील हवाई मार्ग देखील उपलब्ध नाहीत.
श्री. सिंह, राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार अजित डोभाल, संरक्षण दलाचे प्रमुख (सीडीएस) जनरल अनिल चौहान आणि तिन्ही सेवा प्रमुखांसोबत झालेल्या बैठकीत, श्री. मोदी यांनी भारतीय प्रत्युत्तराची पद्धत, लक्ष्य आणि वेळ ठरवण्यासाठी सैन्याला “पूर्ण ऑपरेशनल स्वातंत्र्य” दिले. नियंत्रण रेषेवर, लष्कराने म्हटले आहे की ३० एप्रिलच्या रात्री कुपवाडा, उरी आणि अखनूर सेक्टरच्या विरुद्ध पाकिस्तानी लष्कराच्या चौक्यांवरून अकारण लहान शस्त्रांनी गोळीबार सुरू झाला आणि त्यांना “प्रमाणात” प्रत्युत्तर देण्यात आले.
